Her yıl pek çok Türk sanatçı konser vermek veya film çekmek için Amerika’yı ziyaret ediyorlar. Bu kişilerin ileride IRS veya Homeland Security ile sorun yaşamalarının önüne geçmek amacıyla, vergisel yönden ne yapmaları gerektiğini ve tabi oldukları kuralları açıkladığımız sunumumuza buradan ulaşabilirsiniz.
Amerika’da gelir elde eden her yabancı, kazandığı gelir üzerinden vergisini ödemeli ve vergi formu göndermelidir. 2007 yılından itibaren IRS, yabancı sanatçıların ödemeleri gereken vergiyi ödemediklerini açıklayarak, bu kişileri takip edecek ve kuralların uygulamasını kontrol edecek bir birim oluşturdu. Böylece, yabancı sanatçıların Amerikan vergisi açısından durumları oldukça güncel ve önemli bir konu haline geldi. Aşağıda Amerikan kişisi sayılmayan Türk sanatçıları ve menajerlerini ilgilendiren Amerikan vergisi kurallarını kısaca görebilirsiniz. Amerikan kişisi terimi hakkında bilgi almak için tıklayınız.
Aşağıda açıkladığımız kurallar çok genel kurallardır. Her sanatçının, her kişinin veya firmanın durumu kendisine özgüdür. Vergisel durumlarınızı tartışmak için bizimle iletişime geçiniz.
Sanatçı terimi ve kapsam
Sanatçı terimi:
• Amerika’da konser veren müzik sanatçılarını;
• Amerika’da çekilen filmlerde veya sahnelenen tiyatro oyunlarında çalışan aktörleri, aktrisleri, yönetmenleri;
• Amerika’da sahne alan dans gruplarını, orkestraları, müzik gruplarını;
• Amerika’da çeşitli organizasyonlarda (özel gün, sponsorluk, yardım, balo, v.b.) yer alıp gelir elde eden tüm sanatçıları kapsamaktadır.
Ayrıca, Amerika’da sanatçılara yardım eden ve onlar için çalışan set ekipleri, menajerler gibi kişi ve firmalar da Amerika’da çalışmış kabul edilir ve burada açıklanan kurallar onlar için de geçerlidir.
Genel kural ve vergi iadesi
Amerika’da $3,000’dan fazla gelir elde eden her sanatçı, bu gelirinden dolayı Amerika’ya vergi ödemek zorundadır. Vergi oranı %30’dur ve brüt gelir üzerinden alınır. Yabancı sanatçılara hizmetleri dolayısıyla ödemeyi yapan kişi veya firma, bu ücretin %30’unu kesmek ve IRS’e göndermek zorundadır. Ödemeyi yapan kişi veya firma, konseri düzenleyen, organize eden, menajer veya menajer ile organizasyon sahibi arasındaki bir kişi veya firma olabilir. Sanatçılar ayrıca yıl sonunda Form 1040-NR göndermek zorundadır.
%30’luk vergi kesintisi, ödemeyi yapan kişi veya firmanın bulunduğu yer, sözleşmenin nerede yapıldığı veya ödemenin nerede yapıldığına bakılmaksızın geçerlidir.
Sanatçılar $3,000’dan daha yüksek gelir elde ederse, Amerikan kişileri gibi artan oranlı vergiye tabi olur. Böylece, gelir elde etmek için yaptıkları giderleri gelirlerinden düşme olanağına sahip olurlar. Bu durumda da gerçekte hesaplanacak vergi, önceden kesilen %30’luk vergi miktarından çok daha düşük olacaktır. Yıl sonunda Form 1040-NR gönderen sanatçılar, %30’luk vergi miktarı ile gerçekte ödemeleri gereken vergi miktarı arasındaki farkı, yani vergi iadesini, IRS’den geri alacaklardır.
Eğer sanatçı vergi formu göndermez ve vergisini ödemezse veya ödemeyi yapan kişi, firma %30’luk vergi miktarını sanatçının ücretinden kesmezse, aradaki her kişi (ödemeyi yapan kişi, organizatör, menajer, firma, v.b.) ve sanatçı bu ödemeden, ceza ve faizlerinden sorumlu hale gelir.
Sanatçılar, ayrıca, eyalet vergilerine de muhatap olabilirler. Her eyaletin kendi vergi kanunları ve formları bulunmaktadır. Eyalet vergi yükümlülükleri, federal bir vergi yükümlülüğü bulunmasa dahi geçerli olabilir. Ayrıca, Türkiye-ABD vergi anlaşmasındaki kolaylıklar, eyaletler için geçerli değildir.
Amerikan vergi kanunları, sanatçılara yapılan tüm ödemeleri vergi kesintisine tabi tutmuş ve ücretlerin dışında sağlanan otel, uçak, yemek masrafları ve menajer komisyonlarından da %30’luk vergi kesintisi yapılmasını düzenlemiştir. Ayrıca bu masraflar, Form 1040-NR’da sanatçının elde ettiği ücretlerden düşülecektir.
Örnek
Konuyu örnek vererek açıklayalım. Sezen Aksu, Amerikan kişisi olmasın ve Amerika’da birkaç konser versin. Kendisine konserlerin ücreti olarak, Amerika’da kurulmuş A menajerlik şirketi tarafından $100,000 ödensin. Ayrıca, uçak biletleri için $5,000, otel için $20,000 ve yemekler için de $15,000 A menajerlik şirketi tarafından ödensin.
A menajerlik şirketi Sezen Aksu’nun $100,000 konser ücretinin %30’unu, yani $30,000’ı kesmek ve IRS’e göndermek zorundadır. Ayrıca, diğer yapılan harcamaların da, $12,000’ını kesmek ve IRS’e göndermek zorundadır.
Sezen Aksu yıl sonunda Form 1040-NR göndermek zorundadır. Form 1040-NR’da gelirlerden yapılan masraflar düşülecek ve gerçekte ödenmesi gereken vergi miktarı hesaplanacaktır. Bu rakam $10,000 olsun. Sezen Aksu’nun toplam gelirinden yapılan %30’luk vergi kesintisi olan $42,000 ve gerçekte ödenmesi gereken miktar olan $10,000 arasındaki fark, yani $32,000’ın vergi iadesi, IRS’den Form 1040-NR formu ile geri istenecektir.
Sanatçıların şirketlerine yapılan ödemeler
Eğer sanatçıların şirketleri varsa ve gelirler bu şirketlere ödeniyorsa, vergisel açıdan bir farklılık var mıdır? IRS gelirin gerçek sahibinin kim olduğuna bakmaktadır. Örneğin, üç sanatçıdan oluşan bir müzik grubu ve bu grubun Türkiye’de kurulmuş bir şirketi olsun. Amerika’daki konser gelirleri bu şirkete ödensin ve Amerika’da yapılan masrafları da bu şirket ödesin. Eğer, elde edilen kar, bu 3 kişi arasında paylaşılırsa, Amerikan vergi kuralları bu üç kişiyi bir şirket olarak değil, birey olarak görmektedir. Ancak, bu sanatçılar kurdukları şirketten maaş tarzı sabit bir ücret tarzı alıyorlarsa ve bu rakam elde edilen kardan etkilenmiyorsa, bu grup bir şirket olarak görülmektedir.
Her sanatçı, şirket, grup veya orkestranın durumu kendisine özgüdür. Bu yüzden, bazı gruplar birey olarak görülebileceği gibi, bazi gruplar da şirket olarak görülebilir.
Sanatçılar bir şirket olarak kabul edilirse, elde edilen gelir, ticari gelir sayılmaktadır. Amerika’da işyeri, ofis, şube veya yönetim yeri bulunmaz ise, Türkiye-ABD çifte vergi anlaşması uyarınca vergiden muaf olunabilir. Ancak, vergiden muaf olmak, vergi formu göndermekten de muaf olmak anlamına gelmez. Form 8833 hazırlayarak, IRS’i vergiden muaf olduğunuza ikna etmeniz gerekir. Form 8833 ve diğer formlar için vergi formu merkezimizi kullanabilirsiniz.
Central Withholding Agreement (Vergi Kesintisi Anlaşması)
Central withholding agreement, IRS ile sanatçı veya sanatçının vergi temsilcisi arasında olabilir. Vergi temsilcisi sanatçının menajeri olabileceği gibi, organizasyonu düzenleyen kişi, bir CPA veya vergi avukatı olabilir. Vergi temsilciniz olmamızı isterseniz lütfen bizimle iletişime geçiniz.
IRS bu anlaşmayı yapan sanatçının ödemesi gereken gerçek vergi miktarını ve oranını hesaplayacak; ve %30 vergi kesintisi yerine bu oran geliri ödeyen kişiler tarafından sanatçının ücretinden kesilecektir. Bunun için IRS’e birtakım belgeler göndermek gerekmektedir. IRS bu bilgileri kullanarak o sanatçının ödemesi gereken gerçek vergi rakamını hesaplayacaktır. IRS ile bu anlaşmayı yapmak isteyen sanatçıların, Amerika’ya daha önceden vergi borcu olmaması gerekir.
Sanatçılar IRS ile bu anlaşmayı yapsalar dahi, vergi formu göndermek zorundadırlar. Bu anlaşma vergi formu yükümlülüğünü ortadan kaldırmamaktadır.
Konseri düzenleyenlerin ve menajerlerin vergisel durumu
Genel kuralı hatırlatalım: Konseri düzenleyen kişi ve firmalar, sanatçının gelirinden %30’u kesmek ve IRS’e göndermek zorundadır. Bu miktarı IRS’e göndermeyen kişi ve firmalar, sanatçı ile birlikte vergi, ceza ve faizlerden sorumludur.
IRS gelirin gerçek sahibine bakmaktadır. Sanatçıların konser anlaşmaları ücretin sanatçının menajerine ödenmesini öngörebilir. Ücreti alan kişi gelirin gerçek sahibi değildir. Menajerlere ödenen komisyonlar da %30’luk vergi kesintisine tabidir. Bu masrafı sanatçılar gelirlerinden düşerler.
Konseri düzenleyen Amerikalı kişi ve firmalarına sanatçılar tarafından çeşitli formlar (Form 8233, W-8BEN, W-8IMY, v.b.) gönderilerek, Türkiye-ABD çifte vergi anlaşmasından yararlanılabilir.
Vergi Kimlik Numarası (Individual Taxpayer Identification Number)
Amerika’da IRS’e gönderilen tüm formlarda ya sosyal güvenlik numarası (Social Security Number; SSN) ya da vergi kimlik numarası (Individual Taxpayer Identification Number; ITIN) olması gerekir. Yabancı sanatçılar istedikleri vergi iadesini elde edebilmek için bu iki numaradan birine sahip olmak zorundadır. Vergi kimlik numarası’na bir kez başvurulur ve yaşam boyu geçerlidir.
Vergi kimlik numarası olmayan ve IRS’ten vergi iadesi isteyen kişilere yardım etmek için, IRS’e Türkiye’nin ilk acceptance agent’i olmak için başvurduk. Bu bölümü yakında Amerikan Vergisi içerisinde hizmete açacağız. Böylece ihtiyacı olan kişilere en çabuk şekilde vergi kimlik numarası (ITIN) ve bu kişilerin vergi iadelerine en kısa sürede ulaşmalarını sağlamayı amaçlıyoruz.
Hazırlanması gereken vergi formları
Yabancı sanatçılar Amerika’ya hiç vergi ödemeseler dahi, Amerika’da elde ettikleri gelirlerinden dolayı vergi formu göndermek zorundadır.
Aşağıdaki vergi formları eyalet formlarını kapsamamaktadır. Eyaletsel vergi problemleri için lütfen bizimle iletişime geçiniz. Vergi formu merkezimizden tüm formların ayrıntılarını öğrenebilirsiniz. Ayrıca, forum kısmında sizinle aynı durumda bulunan kişilerin cevaplarını ve buldukları çözümleri inceleyebilirsiniz. Bu konuda bize danışmak isterseniz, lütfen bizimle iletişime geçiniz.
Form 1040-NR: Sanatçıların elde ettiği Amerikan gelirlerini belirttikleri, ilgili masrafları düştükleri ve vergi iadesini IRS’ten istedikleri formdur.
Form 8233: Türkiye-ABD çifte vergi anlaşmasından yararlanmak amacıyla hazırlanan formdur.
Form 1120-F: Sanatçıların şirketlerinin hazırlaması gereken formdur.
Form W-8BEN: Sanatçıların şirketlerinin Türkiye-ABD çifte vergi anlaşmasından yararlanması amacıyla hazırlanan formdur.
Form SS-5: Sosyal güvenlik numarası (Social Security Number; SSN) başvuru formu
Form W-7: Vergi kimlik numarası (Individual Taxpayer Identification Number; ITIN) başvuru formu.
Form SS-4: Sanatçıların şirketlerinin vergi kimlik numarası (Employer Identification Number; EIN) başvuru formu
Form 1042-S, 1042, 1042-T: Sanatçılara ödeme yapan kişi veya firmalar tarafından IRS’e vergi kesintisi yapmasa dahi gönderilmesi gereken formdur. Her sanatçı için ayrı form gönderilmesi gerekir.
Sanatçılar ve menajerleri’nin uymak zorunda olduğu Amerikan vergisi kuralları ile ilgili tüm sorularınız için bizimle iletişime geçebilirsiniz.