Türkiye’deki Şirketler

2011 Offshore Voluntary Disclosure Initiative

Internal Revenue Service (“IRS”) 2011 Offshore Voluntary Disclosure Initiative kapsamına Amerikan kişilerinin sahip olduğu yabancı şirketleri de aldı. Bu bir nevi Amerikan kişilerine sahip oldukları yabancı şirketlere ilişkin bilgileri IRS’e gönüllü olarak sunma olanağı tanımaktadır. Böylece bu kişiler ileride olası ceza ve faizlere muhatap olmak durumunda kalmayacaklardır. Bu yüzden, Offshore Voluntary Disclosure Initiative, IRS’in yabancı şirket sahibi Amerikan kişilerine bu bilgileri IRS’e gönüllü olarak gönderme yolunda tanıdığı son bir şans gibi durmaktadır. FATCA kanunlarının 1 Ocak 2013 tarihinde yürürlüğe girmesi ile birlikte, yabancı şirketlere ilişkin bilgileri IRS’e bildirmeyen ve IRS tarafından yabancı şirket sahibi olduğu belirlenen Amerikan kişileri çok yüksek ceza ve faizlere maruz kalabilecektir.

Genel kural
Amerikan kişileri hem Amerika hem de diğer ülkelerde elde ettikleri gelirleri üzerinden IRS’e vergi formu göndermek ve gerekirse vergi ödemek zorundadır. Kimlerin Amerikan kişisi sayıldığı ile ilgili ayrıntılı açıklamaları Kavramlar bölümümüzden inceleyebilirsiniz.
Kısaca bahsetmek gerekirse Amerikan vatandaşları, green card sahipleri, Amerikan şirketleri ve Amerikan ortaklıkları (partnerships) Amerikan kişisi olarak kabul edilir. Türkiye’de yaşayan Amerikan vatandaşları ve green card sahipleri, Amerika’da yaşayan Amerikan vatandaşları ve green card sahiplerinin uymak zorunda olduğu tüm kurallara aynı şekilde uymak zorundadır.

Türkiye’deki şirketleri ilgilendiren kurallar
Amerikan vatandaşları ve green card sahiplerinin Türkiye’de sahip oldukları şirketler dolayısıyla elde ettikleri gelirler farklı ve karmaşık kurallara tabidir. Amerikan kişilerinin Amerika dışında sahip olduğu şirketler yabancı şirket olarak değerlendirilir. Planlama bölümümüzde belirttiğimiz gibi, bir şirketin vergi sınıfının seçimi o şirketin ve sahiplerinin nasıl vergilendirileceğini belirlemektedir.

Kısaca vergi sınıfı seçimi kurallarından bahsedersek, Amerikan vergi kuralları yönünden bazı şirketler (“per se corporations”) otomatik olarak corporation olarak kabul edilmekte ve bu şekilde vergilendirilmektedir. Örneğin, Türkiye’deki anonim şirketler bu şirketler arasındadır ve A.Ş.’ler otomatik olarak corporation şeklinde vergilendirilmektedir. Bu şirketler dışında kalan şirketler kendi vergi sınıflarını seçebilme hakkına sahiptir. Bunun için Form 8832 hazırlanmalı ve IRS’e gönderilmelidir. Ancak, şirketlerin vergi sınıflarının seçimi yapılmadan önce şirketlerin ve sahiplerinin nasıl vergilendirileceğinin detaylı analizi ve planlamasının yapılması gerekmektedir.

Şirketlerin vergi sınıfı seçimi yapılmaması halinde varsayılan (default) şirket sınıfı üzerinden hem şirket hem de şirket sahipleri vergilendirilecektir. Varsayılan şirket sınıflarına göre yabancı şirketler aşağıdaki şekilde sınıflandırılmaktadır:
– Disregarded entity: Sadece bir sahibi var ve bu kişi şirket borçlarından ötürü sınırsız sorumlu ise;
– Association yani corporation: Birden fazla sahibi var ve şirket sahiplerinin tümü şirket borçlarından ötürü sınırlı sorumlu ise;
– Partnership: Birden fazla sahibi var ve şirket sahiplerinin en az birisi şirket borçlarından ötürü sınırsız sorumlu ise.

Limited şirketlerin sahipleri şirket borçlarından ötürü sınırlı sorumluluk sahibi olduğu için, Türkiye’deki limited şirketler association yani corporation olarak vergisel açıdan sınıflandırılırlar. Limited şirketler için detaylı analiz ve planlama yapılarak vergi sınıfının değiştirilmesi ve partnership olarak sınıflandırılması mümkündür.

Bilgi formu gönderme yükümlülüğü
Amerikan kişileri sahip olduğu yabancı şirketler için bilgi formları hazırlamak ve IRS’e göndermek zorundadır. Bu formlar şirketlerinizin pasif denilen yatırım gelirleri olmadığı sürece vergi ödeme yükümlülüğü doğurmaz. Amerikan kişilerinin ana vergi formlarına örneğin kişiler için Form 1040’e eklenerek IRS’e gönderilmektedir. Vergi sınıflarına göre hazırlanması gereken bilgi formları şu şekildedir:
– Disregarded entity: Form 8858
– Corporation: Form 5471
– Partnerships: Form 8865

Dolayısıyla, Amerikan vatandaşları ve green card sahiplerinin sahibi olduğu anonim ve limited şirketler için gerekirse her sene Form 5471 hazırlanması ve IRS’e gönderilmesi gerekmektedir. Ancak bu şirketlerdeki ortaklıkları %50’nin altında olan kişiler ve firmalar yalnızca hisse alım ve satımı yaptıkları seneler için Form 5471 göndermek zorundadır. Ayrıca, ilk kez green card sahibi olan kişilerin de şirket bilgilerini Form 5471 aracılığıyla IRS’e göndermesi gerekmektedir.

Controlled foreign corporation, “CFC”
Amerikan vergi kuralları, Amerikan hissedarları tarafından sahip olunan corporation statüsündeki yabancı şirketlere değişik bir tanım getirmekte ve farklı kurallara tabi tutmaktadır. Corporation olarak sınıflanan yabancı şirketlerin en az %10 hissesine sahip Amerikan kişilerine Amerikan hissedarları adı verilmektedir. Amerikan hissedarlarının %50’sinden fazlasına sahip oldukları veya kontrol ettikleri corporation olarak sınıflanmış yabancı şirketlere controlled foreign corporation yani CFC adı verilmektedir.

Amerikan vatandaşı ve green card sahibi kişilerin sahibi oldukları CFC statüsündeki anonim ve limited şirketler için her sene Form 5471 hazırlanması ve IRS’e gönderilmesi gerekmektedir.

Yabancı şirketlerin gelirleri ve Amerikan vergisi durumu
Amerikan vergi kuralları yabancı şirketler yolu ile elde edilen gelirleri, bu gelirler şirketler tarafından şirket sahiplerine dağıtılmadığı sürece vergiye tabi tutmamaktadır. Şirketler kar payı (dividend, temettü) dağıtımı yaptığı takdirde, Amerikan kişisinin elde ettiği kar payı miktarı bu kişinin Form 1040’sinde dividend kısmında IRS’e bildirilmek zorundadır.
Türkiye’deki şirketlerin elde edilen gelirler dolayısıyla Türkiye’ye ödenen vergilerin Amerikan vergi yükümlülüğünden düşülmesi mümkündür. Böylece bu gelirler iki kez vergilendirilmemiş olmaktadır. Bunun için Form 1116 hazırlanması ve IRS’e gönderilmesi gerekmektedir.

Ancak, controlled foreign corporation yani CFC’lerin Subpart F income adı verilen pasif nitelikteki gelirleri ve Amerika’daki varlıklara yatırım için kullanılan gelirleri, şirketler sahiplerine kar payı dağıtımı yapmasa dahi, gelirin elde edildiği sene itibariyle Amerikan vergisine tabidir. Pasif nitelikteki gelirlere kar payı, faiz, kira, sermaye kazançları (capital gain) gibi yatırım amaçlı gelirler örnek olarak gösterilebilir. Subpart F income kuralları ve yabancı şirketlerin planlaması Amerikan vergi kurallarının en karmaşık ve ciddi planlama gerektiren kısmıdır. Bu yüzden, Subpart F income kurallarını genel hatlarıyla ayrı bir paragraf altında açıklamak gerekmektedir.

Kısaca özetlemek gerekirse, Amerikan vatandaşları ve green card sahiplerinin
– CFC sayılmayan anonim ve limited şirketlerden elde ettikleri gelirler, bu şirketler kar dağıtımı yapana kadar Amerikan vergisine tabi değildir. Kar payı dağıtımı yapıldığı zaman Amerikan kişisi bu miktarı Form 1040’sinde IRS’e bildirmek zorundadır.
– CFC sayılan anonim ve limited şirketlerden elde ettikleri gelirler, aktif ticari gelir sayılması durumunda, bu şirketler kar dağıtımı yapana kadar Amerikan vergisine tabi değildir. Kar payı dağıtımı yapıldığı zaman Amerikan kişisi bu miktarı Form 1040’sinde IRS’e bildirmek zorundadır.
– CFC sayılan anonim ve limited şirketlerden elde ettikleri gelirler, pasif nitelikte gelir sayılması durumunda, bu şirketler kar dağıtımı yapmasa dahi, elde edildikleri sene itibariyle Amerikan vergisine tabidir. Dolayısıyla, bu tarz gelirler Amerikan kişilerinin Form 1040 – Line 21: Other Income bölümünde IRS’e bildirilmek zorundadır.
– CFC sayılan anonim ve limited şirketlerden elde ettikleri gelirleri Amerikan varlıklarına yatırım amacıyla kullanması durumunda, bu şirketler kar dağıtımı yapmasa dahi, elde edildikleri sene itibariyle Amerikan vergisine tabidir.
CFC sahipleri gelirlerini IRS’e bildirmek zorunda olmasalar dahi, her sene Form 5471 hazırlamak ve IRS’e göndermek zorundadır.
CFC olmayan anonim ve limited şirket sahipleri, belirli durumların (şirketin kuruluş yılı, hisse değişimi, satış, v.b.) oluştuğu yıllar için Form 5471 hazırlamak ve IRS’e göndermek zorundadır.

Subpart F income
Amerikan vatandaşları ve green card sahiplerinin sahip olduğu anonim ve limited şirketler CFC olarak kabul edilmeleri halinde Subpart F income kurallarına tabidir. Subpart F income pasif gelir olarak kabul edilen kar payı, faiz, royalti, kira, sermaye gelirleri gibi gelirleri kapsamaktadır. Subpart F income olarak kabul edilen gelirler elde edildiği sene itibariyle şirket kar payı dağıtmasa dahi Amerikan vergisine tabidir. Subpart F income Amerikan vergi kurallarının en karmaşık alanlarından birisidir. Bu konudaki sorularınızı bizimle iletişime geçerek sorabilirsiniz.